سوغات قرن 21 براي انسان

خستگي چشم هنگام کار با کامپيوتر
 

خيره شدن به صفحه مانيتور، تعداد دفعات پلک زدن را کاهش مي دهد و سبب سوزش چشم و در نتيجه منجر به خشکي چشم مي شود. هر چه افراد بيشتر به صفحه مانيتور خيره شوند؛ کمتر پلک مي زنند و هر چه کمتر پلک بزنند، دچار سوزش و آسيب چشم مي شوند و هر چه احساس خشکي در چشم زياد شود، سوزش و اشک را به دنبال خواهد داشت.
به گفته محققان، پلک زدن سبب تر شدن چشم مي شود و کارهايي که انسان را مجبور به کم کردن تعداد دفعات پلک زدن کند، مانند کار با کامپيوتر، رانندگي و تماشاي تلويزيون، سبب خشکي چشم مي شود.
امروزه کامپيوتر در همه جا، از خانه گرفته تا محل کار، مورد استفاده قرار مي گيرد و متعاقباً اثراتي که بر سيستم سلامت انسان مي گذارد، روز به روز محسوس تر مي گردد. مشکلات بينايي ناشي از کامپيوتر به طور کلي تحت سندرم بينايي کامپيوتر شناخته شده است. تعداد زيادي از کاربران کامپيوتر به طور کلي تحت سندرم بينايي کامپيوتر شکاياتي ناشي از کار من جمله ناراحتي هاي چشمي، خستگي عضلاني، استرس و حتي اپي لپسي و جوشهاي صورت و ناراحتي هاي پوستي را بروز مي دهند. که در ذيل به برخي از عوامل مؤثر در خستگي چشم و راهکارهاي پيشگيري از آن مي پردازيم:

عوامل فردي:
 

فاکتورهايي شبيه خستگي عمومي؛ بيماري، استفاده از دارو و مستعد بودن به ميگرن و ترس از نور (فتوفوبي) و فاکتورهاي سايکولوژيک مانند نگراني، عصبي بودن و ميزان رضايت شغلي، با علايم خستگي چشم مرتبط مي باشند. البته سن و جنسيت در بروز علايم خستگي چشم مؤثر است. کاربران مسن تر و زنان، بيشتر در معرض خستگي چشم هستند.

عوامل محيطي مرتبط با خود کامپيوتر:
 

عوامل محيطي شامل مسايل مختلفي است که از آن جمله مي توان به کيفيت و نوع کامپيوتر به کار گرفته شده، رنگ حروف و زمينه تصوير و متناسب بودن ارتفاع کامپيوتر و صفحه کليد با اندام فرد اشاره نمود.
نکته قابل توجه اين که تاکنون هيچ گونه اثر مستقيمي ناشي از تشعشعات کامپيوتر ( امواج يونيزه و غيريونيزه مانند امواج مريي؛ ماوراي بنفش و...) روي سلامت عمومي و چشم پيدا نشده است. همچنين هيچ سندي مبني بر اين که تشعشعات کامپيوتر سبب آب مرواريد شود، وجود ندارد. از آنجايي که رنگ هاي مختلف روي سيستم فولوکي چشم ها اثر مي گذارند، ممکن است سبب ناراحتي آنها شوند. استفاده از يک رنگ در موارد تايپ براي وارد کردن اطلاعات در کامپيوتر مناسب تر است و کنتراست مخفي کامپيوتر (حرف مشکي روي زمينه سفيد) به طور کلي بهتر قابل رويت است. مي توان براي حذف انعکاس نور از مانيتور، کاهش روشنايي و افزايش قدرت تفکيک سيستم بينايي، در مقابل صفحه مانيتور فيلتر گذاشت.

عوامل محيطي مرتبط با محل کار:
 

فاکتور محيطي مانند روشنايي و خيرگي، از عوامل بسيار مهم و موثر بر خستگي چشم کاربران محسوب مي شود. پس بايد پنجره ها با پرده پوشيده شوند و مي توان از پرده هاي عمودي استفاده کرد. يکي از شکايات اصلي کاربران کامپيوتر، گلايه از خيرگي و رؤيت تصاويري است که در نتيجه انعکاس نور در صفحه مانيتور ديده مي شود. وجود لامپ درخشان در محيط ديد ممکن است سبب ناراحتي و خيرگي شود. پنجره ها، وجود لامپ هاي فلورسنت در بالاي سر و لامپ هاي ميز کار نيز غالباً در اين مشکل سهيم هستند.
دو نوع خيرگي کلي وجود دارد؛ در نوع اول، توانايي ديدن جزييات از بين مي رود و نوع دوم سبب عدم راحتي در ديدن مي شود.

چند روش براي کاهش خيرگي چشم:
 

* موقعيت مانيتور بايستي به گونه اي تنظيم شود که کاربر نتواند هيچ رفلکسي را از مانيتور يا سطوح صيقلي براق ببيند.
* منابع نور محيطي طوري تعبيه شوند که به صورت مناسبي نور را منتشر کنند.
* لامپ هاي فلورسنت طوري نصب گردند که با محل قرار گرفتن کامپيوتر بايستي به گونه اي باشد که انعکاس نداشته و قابليت حرکت و تنظيم داشته باشد.
* صفحه کليد بايد مات بوده و کليد هاي آن حداقل انعکاس را داشته باشد.
* متون ترجيحاً بايد به صورت رنگي نوشته شده باشد.
* دسکتاب رنگي به دسکتاب سياه ترجيح داده مي شود.
* خشکي هواي موجود در محيط، سبب حساسيت چشم مي گردد. اين مساله خصوصاً مي تواند سبب ناراحتي براي کساني که از لنز استفاده مي کنند شود.
* ميزان گرد و غبار پرز در محيط از ديگر عوامل موثر مي باشد و مي توان با نظافت منظم مانيتور، گرد و غباري را که مي تواند مانع ديد شود زدود.
* آلودگي هواي محيط کار و ايجاد هپيوکسي سبب تسريع رسيدن به حالت خستگي در کاربر مي شود. همچنين مشخص شده است که نور زياد همراه با سر و صدا بيشترين اثر را در بروز خستگي و کاهش فعاليت هاي ذهني فرد اعمال مي کند.
منبع:کوچه ما شماره 7.